Macierze w ankietach dla pracowników

Ocena macierzowa. Jej plusy i minusy.

Jednym z popularnych typów pytań, które można wykorzystywać w ankietach dla pracowników lub kandydatów są pytania macierzowe.

Macierz pozwala na:

• Zadanie pytań o kilka aspektów tego samego zjawiska (np. pytanie o to,  jak badany ocenia poziom szkolenia pod względem merytoryki, przydatności i atmosfery na szkoleniu),
• Uporządkowanie określonych elementów bądź wskazanie cech najistotniejszych (np. pytanie o to jak ważne są dla pracownika poszczególne benefity),
• Zbadanie trendów danego zjawiska i ich porównywanie w szerszej perspektywie czasowej (np. z wynikami poprzedniego badania).

Macierz z jednym zaznaczeniem w wierszu

Pozwala na wybór tylko jednej opcji dla każdego wiersza.

Służy do badania oceny, która musi być jednoznaczna (skale dychotomiczne, skala Likerta, wybór jednej rzeczy z wielu),

Dla łatwego porównania kilku zmiennych (znajomość języków programowania)

Do badania trendów zmian (spadek, wzrost danego parametru)

Do jednoczesnego badania kilku aspektów jednego tematu

Uwaga – w powyższym przykładzie widać, że macierz może również badać spójność wypowiedzi. Kandydat zaznaczając opcję „zawsze radzę sobie sam” jest niespójny z odpowiedziami „często idę do menadżera”. Macierz pomaga wychwycić te sytuacje, w których pracownik odpowiada w sposób niekonsekwentny. W późniejszym etapie analizy danych taka informacja może być przydatna np. podczas indywidualnej rozmowy z pracownikiem.

Macierz wiele zaznaczeń w wierszu

Pozwala na wybór kilku opcji do jednego wiersza. A ankietach pracowniczych to jedno z rzadziej stosowanych typów pytań (częściej stosuje się je w badaniach konsumenckich), ale można z powodzeniem wykorzystać je do badania zależności czy preferencji.

Macierz otwarta do pytań jakościowych

Macierz może zostać skonstruowana tak, by każde przecięcie zmiennych umożliwiało respondentowi wpisanie własnej, indywidualnej odpowiedzi. Taka forma pytań pozwala pogłębić odpowiedź, a także daje możliwość konstruowania pytań testowych lub analizy SWOT.

Warto pamiętać o tym, że macierz otwarta daje odpowiedzi jakościowe a nie ilościowe, czyli nie można odpowiedzi poszczególnych respondentów porównywać między sobą.

Zalety pytań macierzowych:

• Są łatwe do zrozumienia przez respondenta, bo każda zmienna ma taką samą skalę oceny,
• Pozwalają zapytać jednocześnie o kilka aspektów bez tworzenia całej listy pytań. Użytkownik odczuwa mniejsze zmęczenie po wypełnieniu macierzy z 4 wierszami niż po wypełnieniu 4 oddzielnych pytań,
• Pozwalają w łatwy sposób badać trendy,

Minusy pytań macierzowych:

Łatwo je przeładować – w efekcie respondent zamiast rzetelnej odpowiedzi, zaznacza „co popadnie”, byle przejść do kolejnego pytania,

Poszczególne itemy mogą wpływać na kolejne odpowiedzi (np. jeśli pracownik zaznaczył już 3 razy, że coś jest ważne, to pozostałe itemy zaznaczy jako mało ważne, by nie wyjść na osobę roszczeniową).

Stosując macierze pamiętaj aby:

• Nie budować zbyt obszernych macierzy – pracownik może się w nich zagubić, bądź zacząć zaznaczać odpowiedzi bez należytej uwagi i refleksji,
• Ograniczać liczbę odpowiedzi (kolumn) do 5,
• Stosować pytania obowiązkowe tylko tam, gdzie jest to naprawdę niezbędne. Konieczność udzielenia odpowiedzi (zwłaszcza w pytaniach macierzy otwartej) może zwiększać ilość porzuceń ankiety.

Moduł ankiet pracowniczych tomHRM umożliwia tworzenie pytań macierzowych z jednym i wieloma zaznaczeniami w wierszu, a także macierzy z pytaniami otwartymi (odpowiedź własna badanego).

fot.:Designed by Freepik