Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?

Rozmowa kwalifikacyjna to zdecydowanie najbardziej stresujący element rekrutacji. W dużej mierze właśnie od tego spotkania zależy, czy zdobędziesz pracę, o którą się starasz. Nic zatem dziwnego, że wiele osób zastanawia się wcześniej, jak się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej, by wypaść jak najlepiej. O co zapytać pracodawcę? Jak wypada się ubrać? Czego w ogóle można się spodziewać? Wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu!

Jak przebiega rozmowa kwalifikacyjna?

Warto pamiętać, że przebieg rozmowy kwalifikacyjnej jest uzależniony od wielu czynników. Do najważniejszych należą wewnętrzne procedury obowiązujące w firmie, charakter stanowiska oraz metody stosowane przez konkretnego rekrutera. Nie ma zatem jednego stałego schematu przeprowadzania takiego spotkania, którego trzymają się wszystkie organizacje. Ogólny zarys rozmowy kwalifikacyjnej jest jednak zwykle dość podobny i już samo jego poznanie może sprawić, że poczujesz się bardziej swobodnie. Będziesz wiedzieć, czego mniej-więcej się spodziewać. A zatem jak najczęściej wygląda rozmowa kwalifikacyjna?

Spotkanie może się składać z samej rozmowy albo dwóch, a nawet trzech etapów. W związku z tym trwa średnio od 30 do 90 minut. W tym drugim przypadku prowadzone są często testy rekrutacyjne: psychologiczne, kompetencyjne, analityczne, językowe lub komputerowe, zależnie od wymagań danego stanowiska.

Można również trafić na rekrutację grupową (tzw. Asessment Center), w której przed indywidualnymi rozmowami kwalifikacyjnymi prowadzone jest spotkanie ze wszystkimi kandydatami. W jego trakcie przekazywane są podstawowe informacje na temat firmy i stanowiska, a także odbywają się zadania symulacyjne. To np. scenki sprawdzające, jak osoba zachowa się w określonej sytuacji. Nie musisz się jednak obawiać, że zostaniesz zaskoczony rekrutacją grupową – rekruterzy zawsze uprzedzają o takiej formie spotkania.

Przebieg indywidualnej rozmowy kwalifikacyjnej

Indywidualna rozmowa kwalifikacyjna z kandydatem odbywa się zazwyczaj w zamkniętym pokoju. Zapewnia to odpowiedni spokój oraz dyskrecję. Spotkanie może prowadzić jeden rekruter albo będą towarzyszyć mu inne osoby: rekruter wspierający, team lider czy kadrowiec. Choć większa liczba prowadzących może sprawić, że poczujesz się nieco przytłoczony, to pamiętaj, że dzięki ich obecności ocena Twoich kompetencji będzie bardziej obiektywna.

Kiedyś jednym z obowiązków kandydata było zabranie ze sobą na rozmowę swojego CV. Dziś raczej się tego nie praktykuje – rekruter sam drukuje otrzymaną aplikację albo ma na nią podgląd na laptopie. W trakcie spotkania może robić notatki; zazwyczaj zapisuje sobie informacje na temat Twoich mocnych stron czy umiejętności, które nie wynikały z CV.

Pierwsza część rozmowy kwalifikacyjnej

Początek rozmowy rekrutacyjnej to zazwyczaj pytania dotyczące treści aplikacji. Rekruter może zatem dopytywać, jakie dokładnie obowiązki wykonywałeś w pracy X, z jakiego powodu współpraca została zakończona, czy dlaczego się przekwalifikowałeś, jeśli miała miejsce zmiana branży.

Środkowa część rozmowy kwalifikacyjnej

Później badane są umiejętności miękkie kandydata, czemu bardzo często służy tak zwany wywiad behawioralny. Składają się na niego pytania odwołujące się do dotychczasowego doświadczenia, które sprawdzają, jak osoba zachowuje się w określonych sytuacjach. Rekruter prosi wówczas, by kandydat przypomniał sobie np. najbardziej stresujący moment ze swojej pracy i o nim opowiedział: co musiał wówczas zrobić, jakie towarzyszyły temu trudności, jak sobie z nimi poradził etc.

Ostatnia część rozmowy kwalifikacyjnej

Ostatnim etapem spotkania jest rozmowa o warunkach zatrudnienia. Kandydat powinien wówczas poznać informacje na temat proponowanego wynagrodzenia, systemu premiowego obowiązującego w organizacji czy godzinach pracy. Potencjalny pracownik dostaje również czas na zadawanie swoich pytań. Na zakończenie rekruter informuje kandydata, co będzie działo się dalej. Mówi, kiedy może spodziewać się informacji zwrotnej lub zaprasza od razu do kolejnego etapu, np. podejścia do testów kompetencyjnych.

Rekrutacja pracownika od A do Z. Praktyczny poradnik dla pracodawców

Rozmowa kwalifikacyjna – przykładowe pytania

Pytania, które mogą paść na rozmowie kwalifikacyjnej, są w ogromnej mierze uzależnione od doświadczenia kandydata. Rekruter zadaje je bowiem między innymi na podstawie informacji z jego CV, odnosząc się do dotychczasowej kariery zawodowej, ukończonych kursów, zdobytych uprawnień czy posiadanych umiejętności. Istnieje jednak seria przykładowych pytań rekrutacyjnych, które występują dość często i na które można się przygotować:

• Dlaczego chce pan/i pracować w naszej firmie?
• Dlaczego chce pan/i zmienić obecną pracę/co było przyczyną zakończenia ostatniej współpracy?
• Proszę opowiedzieć o najbardziej stresującej sytuacji, z jaką musiał/a pan/i poradzić sobie w pracy.
• Jakie są pana/i mocne i słabe strony?
• Czego spodziewa się pan/i po pracy w naszej firmie?
• Jakie było pana/i największe wyzwanie zawodowe?
• Jakie są pana/i plany zawodowe na najbliższe lata/jak wyobraża sobie pan/i swoją karierę?
• Jakie są pana/i oczekiwania finansowe?
• Co wie pan/i o naszej firmie?
• Jak się zachować na rozmowie rekrutacyjnej?

Przyjeżdżając do miejsca, w którym ma odbyć się rozmowa kwalifikacyjna, zadbaj o punktualność. Nie staraj się być dużo szybciej, by zrobić dobre wrażenie – pamiętaj, że rekruter może mieć umówione spotkanie również z innymi osobami albo chwilę przerwy. A siedząc dwadzieścia minut czy pół godziny na korytarzu i czekając, możesz tylko pogłębić swój stres.

Gdy rekruter podejdzie, by zaprosić Cię do sali, w której odbędzie się rozmowa, przywitaj go i uściśnij mu dłoń. Pamiętaj przy tym o kontakcie wzrokowym – powinieneś utrzymywać go zawsze, gdy prowadzący zadaje Ci pytanie albo Ty na nie odpowiadasz, lub właśnie się witasz czy żegnasz. Postaraj się jednak robić to w sposób naturalny, by nie przekroczyć granicy między utrzymywaniem kontaktu a „gapieniem się”.

Zwróć uwagę na mowę swojego ciała. Zamiast splatać ręce na klatce piersiowej, co sugeruje wycofanie, gestykuluj delikatnie lub trzymaj je w jednym miejscu, np. na swoich kolanach. Unikaj przy tym nerwowych gestów, takich jak drapanie skórek w okolicy paznokci czy ściskanie materiału spodni, spódnicy lub sukienki – to z pozoru niewielkie rzeczy, które świadczą o braku pewności siebie i niskiej odporności na stres.

Unikaj takich wyrażeń, jak „myślę, że”, „wydaje mi się”, „chyba” – w większości zdań wystarczy je po prostu pominąć, by odpowiedź na pytanie brzmiała pewnie. Zamiast „wydaje mi się, że najtrudniejsze w poprzedniej pracy było…” powiedz: „najtrudniejsze w poprzedniej pracy było…”. Staraj się przy tym prowadzić z rekruterem rozmowę, a nie tylko odpowiadać na pytania. Zamiast krótkich, rzeczowych odpowiedzi, spróbuj od czasu do czasu opowiedzieć anegdotę związaną z Twoim doświadczeniem, która przedstawi jakąś z Twoich pozytywnych cech i będzie dotyczyła aktualnego tematu.

Rozmowa kwalifikacyjna – o co zapytać pracodawcę?

Ważny elementem przygotowania się do rozmowy rekrutacyjnej jest zastanowienie się, czego Ty chciałbyś dowiedzieć się od rekrutera. Nie bój się zadawać mu pytań – ich pojawienie się z Twojej strony będzie świadczyło o zaangażowaniu i realnym zainteresowaniu daną firmą czy stanowiskiem. Co więcej, dobrze postrzegane będzie robienie notatek z odpowiedzi rozmówcy, a także innych przekazywanych przez niego informacji.

Wiele osób zastanawia się, czy wypada zadawać pytanie o zarobki na rozmowie kwalifikacyjnej. Odpowiedź brzmi: zdecydowanie tak! Jeżeli z jakiegoś powodu rekruter sam ich nie przedstawił ani podczas spotkania, ani w ofercie pracy i np. tylko zapytał Cię o Twoje oczekiwania, to jak najbardziej masz prawo dopytać o wynagrodzenie. Rozmowa rekrutacyjna to czas nie tylko dla rekrutera, ale również dla Ciebie.

By podkreślić to, że poważnie traktujesz spotkanie i zależy Ci na otrzymaniu pracy, warto zapytać również o:

• dokładny zakres obowiązków na danym stanowisku,
• oczekiwania firmy względem nowego pracownika,
• możliwości rozwoju,
• proces wdrażania w nowe obowiązki,
• możliwości udziału w szkoleniach rozwojowych,
• metody oceniania efektów pracy,
• kompetencje, które warto rozwijać, by jeszcze lepiej sprawdzić się na danym stanowisku.

Równie ważne, co wszystkie powyższe informacje, jest również to, byś pamiętał o uśmiechu. Pozytywne nastawienie nie tylko przedstawi Cię jako sympatyczną, godną zaufania rozmowę, ale również samo w sobie zredukuje ewentualny stres. Podziękuj również rekruterowi za poświęcony Ci czas, a po powrocie do domu wyślij dodatkowo mejla z podziękowaniem i wyrażeniem swojego dalszego zainteresowania udziałem w rekrutacji. O tym, dlaczego to istotne, piszemy więcej w artykule: Podziękowanie za udział w rekrutacji. Dlaczego warto to robić?.