Newsletter HR
100% advice and news from the HR market and tomHRM
Słownik terminów związanych z zasobami ludzkimi
w którym zdefiniowaliśmy słowa i wyrażenia używane w branży HR
Absencja to nieobecność pracownika w pracy, czyli brak wykonania pracy w określonym czasie, bez uzasadnionej przyczyny lub zgody pracodawcy.
Ageizm, czyli wszelkie formy dyskryminacji lub uprzedzeń motywowane ze względu na wiek.
Analityk HR to osoba odpowiedzialna za opracowywanie danych dotyczących pracowników oraz procesów kadrowych. Zajmuje się również wyznaczaniem najlepszych praktyk i dawaniem rekomendacji dla firm w zakresie strategii pracowniczej.
Assessment center to metoda oceny pracowników lub kandydatów na stanowiska, w której wykorzystuje się różne techniki, takie jak symulacje, zadania grupowe, indywidualne ćwiczenia i testy psychologiczne.
Audyt HR (and. HR Audit), inaczej: audyt personalny i audyt pracowniczy, to proces oceny i analizy poziomu kompetencji i wydajności pracowników oraz skuteczności stosowanej obecnie metody zarządzania zasobami ludzkimi.
Badania okresowe to obowiązkowe badania medyczne, które pracodawca jest zobowiązany zapewnić swoim pracownikom zgodnie z przepisami prawa pracy.
Bezwarunkowy dochód podstawowy (BDP) to koncepcja, w ramach której rząd wypłaca każdej osobie w społeczeństwie pewną, regularną kwotę pieniędzy.
“Buddy w pracy” (ang. “Work Buddy”) to określenie używane na określenie współpracownika, z którym się dobrze dogadujesz i z którym masz przyjacielską relację.
Candidate experience to w dosłownym tłumaczeniu z języka angielskiego doświadczenie kandydata, a konkretniej – jego odczucia związane z procesem rekrutacyjnym, w którym brał udział. Każda osoba, która szuka pracy, wyrabia sobie pewną opinię na temat firmy jako pracodawcy.
Culture book (księga kultury organizacji) to dokument, który przedstawia wartości, przekonania i normy istotne dla przedsiębiorstwa. Jak przygotować culture book? Na co zwrócić uwagę przy jego tworzeniu?
Cykl życia pracownika to proces, który opisuje etapy zatrudnienia pracownika w organizacji, począwszy od momentu rekrutacji aż do jego odejścia.
Dress code to zbiór zasad określających odpowiedni strój dla określonej sytuacji lub miejsca. Może być narzucony przez pracodawcę lub inny podmiot.
Efekt halo to tendencja do uogólniania opinii na temat jednej cechy lub zachowania danej osoby na całą jej osobowość.
Efekt Hawthorne jest zjawiskiem, w którym dochodzi do zmiany ludzkiego zachowania wskutek świadomości bycia obserwowanym przez innych, co wpływa na zafałszowanie wyników danej kontroli.
Efekt Porządku Pytań to zjawisko, które występuje, gdy kolejność pytań w ankiecie lub teście ma wpływ na odpowiedzi respondentów. Jak go uniknąć?
Employer branding, z ang. budowanie marki pracodawcy, to termin określający wszystkie działania firmy, które dążą do przedstawienia organizacji jako atrakcyjne środowisko pracy. W efekcie ma być znana z bycia dobrym miejscem do rozwoju osobistego czy budowania kariery, a także miłej atmosfery oraz stawiania pracowników na pierwszym miejscu.
Fundusz Pracy to jedna z instytucji powołanych przez rząd w celu zapewnienia wsparcia dla pracowników i osób bezrobotnych.
Pokolenie baby boomers, generacja BB, boomersi i boomerzy – każde z tych określeń dotyczy konkretnej grupy pokoleniowej, a dokładniej osób urodzonych w latach 1946-1964.
Gorące biurko to dosłowne tłumaczenie terminu hot desk, oznaczającego brak przywiązania pracowników do jednego biurka.
Gwiazda socjometryczna to pojęcie z zakresu socjometrii, czyli dziedziny psychologii społecznej, która zajmuje się badaniem relacji między ludźmi.
Headhunter (pol. łowca głów) to osoba lub firma specjalizująca się w rekrutacji wysokiej klasy specjalistów i kadry menedżerskiej do firm.
HR Business Partner (z ang. Partner Biznesowy HR) zgodnie z wyjaśnieniem Dave’a Ulricha, który w latach 90. zdefiniował koncepcję HR Business Partneringu, jest osobą odpowiedzialną za realizację celów strategicznych firmy poprzez zarządzanie zasobami ludzkimi.
HCM to system zarządzania kapitałem ludzkim obejmujący wszelkie procedury związane z zarządzaniem pracownikami wewnątrz organizacji.
Karta oceny pracownika to narzędzie stosowane przez pracodawców i przełożonych w celu oceny pracy pracowników.
Klasyfikowanie stanowisk pracy jest jedną z metod ich wartościowania, czyli procesu ustalenia w firmie ważności, trudności oraz wartości poszczególnych stanowisk na podstawie określonych kryteriów.
Kompetencje pracownicze i ich rodzaje. Lista twardych, miękkich, kluczowych, osobistych i zawodowych kompetencji pracowników.
Komunikacja niewerbalna (ang. nonverbal communivation) to sposób przekazywania informacji przy pomocy innych środków niż słowa, a więc bez zastosowania mowy bądź pisma.
Koszt dla firmy CTC (Cost to Company) to wskaźnik, który odnosi się do całkowitych kosztów, jakie ponosi firma na rzecz pracownika, włączając w to nie tylko wynagrodzenie, ale także wszelkie korzyści i dodatki, jakie oferuje pracownikom.
Lokaut to termin oznaczający czasowe zamknięcie fabryki, zakładu pracy lub zespołu sportowego przez pracodawcę.
Mentoring jest stanowieniem długoterminowej opieki nad osobą szkoloną w trakcie rozwijania przez nią swoich kompetencji w procesie szkoleniowym.
Metoda Myers-Briggs to narzędzie psychometryczne służące do określania preferencji osobowościowych.
Mobbing to systematyczne i uporczywe zastraszanie, upokarzanie, ignorowanie, wyśmiewanie, izolowanie lub inne formy negatywnych działań podejmowanych przez jedną lub więcej osób wobec innej osoby lub grupy osób.
Nepotyzm to praktyka polegająca na preferowaniu krewnych lub znajomych w procesie zatrudniania lub awansowania w miejscu pracy.
Networking to proces nawiązywania i utrzymywania kontaktów biznesowych i społecznych w celu wymiany informacji, zdobycia nowych możliwości biznesowych lub zawodowych oraz zbudowania długoterminowych relacji biznesowych.
Nienormowany czas pracy to system pracy, w którym pracownik nie ma stałego grafiku i nie jest zobowiązany do pracy przez określoną liczbę godzin dziennie, tygodniowo lub miesięcznie.
Nieświadome uprzedzenia (ang. implicit bias) to pojęcie z dziedziny psychologii, odnoszące się do ukrytych lub nieświadomych skojarzeń, które wpływają na sposób, w jaki ludzie postrzegają i oceniają innych ludzi.
Ocena 360 stopni polega na uwzględnieniu w procesie oceny pracowniczej wszystkich osób, na które praca danego pracownika ma wpływ. Obejmuje to jego kolegów z pracy, przełożonych, podwładnych (jeśli ich ma) oraz klientów (wewnętrznych lub zewnętrznych.
Ocena wydajności pracownika to proces, w którym dokonuje się pomiaru i analizy osiągnięć i zachowań pracownika w pracy w celu określenia jego efektywności i postępu.
Odprawa pracownicza to spotkanie między pracodawcą a pracownikami, które odbywa się zazwyczaj przed zwolnieniem, restrukturyzacją lub likwidacją firmy.
Offboarding to całość procesów związanych z rozstaniem sie pracownika z organizacją.
Offshoring to praktyka polegająca na przeniesieniu części biznesu lub procesów biznesowych z kraju macierzystego do innych krajów, zwykle z powodu korzyści ekonomicznych.
Okno Johari to obecnie jedno z najpopularniejszych narzędzi coachingowych. Służy do lepszego zrozumienia samego siebie, a także swoich relacji z innymi ludźmi.
Outplacement polega na udzielaniu wsparcia pracownikom, którzy tracą pracę na skutek większej restrukturyzacji lub likwidacji pojedynczych stanowisk. To system ustawowo określany także mianem zwolnień monitorowanych.
Piramida potrzeb Maslowa to koncepcja opracowana przez amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa w 1943 roku.
Pokolenie X to jedna z kilku generacji wydzielonych przez socjologów oraz psychologów. Zaraz obok pokolenia Y (millenialsów), jest jedną z przeważających obecnie na rynku pracy
Pokolenie Y, nazywane również „następną generacją”, „pokoleniem Milenium” czy „pokoleniem cyfrowym”, a najszerzej znane jako „milenialsi”, to osoby urodzone w latach 80. i 90. XX. wieku.
Pokolenie Z, centennials (od ang. centennial, czyli stulecie), pokolenie C, pokolenie internetowe, generacja Z, gen-Z, post-millennials, generacja multitasking, ciche pokolenie, aż w końcu zoomerzy.
Praca nakładcza to rodzaj pracy fizycznej, która polega na przemieszczaniu i układaniu ciężkich przedmiotów lub materiałów.
Pracoholizm to stan, w którym praca stała się obsesją, a osoba nie jest w stanie zrezygnować z pracy pomimo szkodliwych skutków.
Preboarding to rozpoczęcie procesu wdrażania przyszłego pracownika do pracy, zanim formalnie stanie się on członkiem organizacji, czyli w okresie oczekiwania na rozpoczęcie nowej pracy po przyjęciu oferty pracy przez pracownika.
Przywództwo transformacyjne to podejście do przywództwa, które skupia się na rozwijaniu i wzmacnianiu potencjału innych ludzi poprzez inspirowanie ich do osiągania wyższych celów i realizacji ich pełnego potencjału.
Quiet hiring to proces nabywania w firmie nowych umiejętności pozwalających na uzupełnienie luk kadrowych i zwiększenie produktywności, ale bez zatrudniania nowych osób na stałe.
Quiet quiting oznacza wyłączenie się pracownka z wszelkich nadprogramowych działań zawodowych, wykraczających poza minimalne zaangażowanie w obowiązki potrzebne do utrzymania pracy
Ramy kompetencji to zestawienie umiejętności, wiedzy i postaw, niezbędnych by poprawnie wykonywać zadania danego zawodu. Po co się je określa? Czym różnią się od siatki kompetencji?
Reboarding to proces onboardingu prowadzony w sytuacji powrotu pracownika do firmy (re-zatrudnienia). Jak go przeprowadzić?
Spotkanie konfrontacyjne to sytuacja, w której dwie lub więcej stron spotyka się w celu rozwiązania problemów, które występują między nimi.
Strajk włoski to forma protestu pracowników, w której odmawiają oni wykonywania nadgodzin i pracy poza godzinami ustalonymi w umowie, ale nie przerywają całkowicie pracy.
Sygnalista (inaczej: demaskator lub ang. whistleblower) to osoba, która kierując się dobrem wszystkich zatrudnionych oraz samej organizacji, zgłasza odpowiednim organom wszelkie nieprawidłowości w firmie wynikające z nieprzestrzegania praw Unii Europejskiej.
Syndrom królowej pszczół dotyczy przede wszystkim kobiet zajmujących wysokie stanowiska i oznacza wyraźną dyskryminację innych pracownic oraz faworyzowanie mężczyzn.
Szkolenie BHP, czyli szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, jest obowiązkowe dla wszystkich pracowników w Polsce.
Wellbeing to określenie stanu, w którym człowiek cieszy się dobrym zdrowiem oraz szeroko pojętym poczuciem szczęścia.
Work-life balance to równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, która pozwala pracownikom na efektywne łączenie pracy z innymi aspektami życia, takimi jak rodzina, hobby, przyjaciele i odpoczynek.
Służy do pomiaru krótkich nieobecności w pracy, które są z założenia bardziej destrukcyjne dla biznesu niż dłuższe nieobecności. Poznaj wzór i zastosowanie tego współczynnika.
Czym jest wypalenie zawodowe? Jak je rozpoznać oraz jakie są jego najczęstsze przyczyny. Co można zrobić, by pomóc pracownikowi z wypaleniem zawodowym?
Zadaniowy czas pracy to forma pracy elastycznej, w której podstawowe znaczenie ma osiągnięty efekt. Na czym polega zadaniowy czas pracy i jak go stosować?
Zarządzanie talentami to strategia, która skupia się na identyfikowaniu, rozwijaniu i utrzymywaniu najbardziej wartościowych pracowników w organizacji.
Zarządzanie wiedzą to proces polegający na identyfikacji informacji kluczowych do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju firmy, a następnie ich zgromadzenia, przechowania i udostępniania właściwym osobom, tak, by mogły wykorzystać daną wiedzę w swojej pracy.
Zarządzanie zasobami ludzkimi, w skrócie ZZL, to termin określający wszystkie działania organizacji związane z rozwojem, efektywnością pracy oraz pozyskiwaniem osób zatrudnionych, a także ich utrzymaniem w firmie.
W związku można trafić do tzw. złotej klatki, uzależniając się od partnera finansowo, a w pracy – zostać zakutym w złote kajdanki. Co to znaczy?
Zwinny HR to podejście do zarządzania zasobami ludzkimi, które zakłada szybkie i elastyczne dostosowanie strategii personalnej do zmieniających się warunków rynkowych, biznesowych i organizacyjnych.